Boeken

Hieronder vind je een overzicht van de boeken met een korte beschrijving van de inhoud en een link om te bestellen. Ook zijn de boeken vermeld waaraan ik een paragraaf of hoofdstuk heb bijgedragen.

Destructief leiderschap

Theorie en praktijk van leiders in verwaarloosde organisaties
(Boom | Management Impact, 2023)

In dit boek heb ik 20 jaar onderzoek naar destructief leiderschap samengevat en gekoppeld aan de praktijk. Dat onderzoek betreft enerzijds het perspectief van persoonlijk leiderschap: ‘het zit allemaal al in je’. Ja, ook persoonlijkheidskenmerken die tot stoornissen kunnen uitgroeien zoals narcisme, machiavellisme en pathologie. Daarnaast is er veel onderzoek beschikbaar over leiderschapsgedrag. Ook hier stijlen die een destructieve werking hebben op mensen en organisaties.
In de praktijk kan onderscheid gemaakt worden in destructief leiderschap in de dagelijkse praktijk en destructief leiderschap van verandering. In verwaarloosde organisaties heeft het niet alleen ontbroken aan aandacht, structuur en beschikbaarheid van leidinggevenden voor hun mensen, er blijken ook vaak meerdere verandertrajecten te zijn ingezet en mislukt omdat ze de problemen niet oplossen, maar vaak verergeren. Het wisselen van een falende topman of -vrouw is een schijnoplossing, het eenzijdig denken in positief persoonlijk leiderschap schiet ernstig tekort, dat gebeurde in een falend systeem. Waar de falende leider niet is begrensd door bestuur en toezichthouders. Hier werkt een ingreep in de organisatiestructuur ontregelend omdat er geen tijd overblijft voor ‘rust, reinheid en regelmaat’.
Ik verken wat er met het vertrouwen van mensen in organisaties gebeurt en kan de gevolgen van destructief leiderschap duiden als organisatietrauma (met dank aan vakgenoot Philippe Bailleur).
Ik beschrijf het proces van het overwinnen van destructief leiderschap en het helen van de traumatische ervaringen. Hier komt de parallel tussen opvoeden, zorgen en leiderschap van ontwikkeling weer van pas. Gastauteur Luc Donners beschrijft onder welke voorwaarden interimmanagement als eerste stap in het herstelproces succesvol kan zijn.
Het boek bevat vele instrumenten om destructief leiderschap en de gevolgen in beeld te brengen en de ernst te duiden.
Prof. dr. Jesse Seegers schreef een betekenisvol voorwoord waarmee hij het onderwerp van dit boek in de actualiteit plaats: kiezen we voor de ‘valse hemel’ of voor de ‘goede hel’.

Lees interview op https://www.managementboek.nl/magazine/interview/20042/joost-kampen-wegkijken-bij-destructief-leiderschap-kan-niet-meer

Bestel via managementboek.nl of businezz.nl

Advieswerk in verwaarloosde organisaties

Theorie en praktijk voor externe en interne adviseurs
(Boom | Management Impact, 2020)

Dit boek is voor de extern en intern adviseurs die werken in verwaarloosde organisaties. In dit boek spelen de adviseurs de hoofdrol, het is vanuit hun perspectief geschreven. Het boek is voor twee typen doelgroepen: voor adviseurs die werken in verwaarloosde organisaties, maar zich dat niet bewust waren toen zij aan hun opdracht begonnen en de adviseur die wel gericht is gevraagd. De adviseur die anders gewend is merkt, net als ik bij GVB destijds, dat zijn interventies geen of weinig effect hebben of zelfs contraproductief zijn. Dan is de verwondering: waar ben ik in terechtgekomen en wat betekent dit voor mijn opdracht.

Het is daarnaast een boek voor de ‘specialist’, de ‘therapeut’ zelf, voor de adviseur die gevraagd is om vanuit de werkelijkheid van verwaarloosd zijn aan herstel te werken. Dat vraagt om een adviesstijl die anders is. Hoe anders komt in dit boek uitvoerig aan de orde. Ik introduceer een typologie van adviesstijlen om de verschillen met gangbare adviesbenaderingen te duiden.

Bestel via managementboek.nl of businezz.nl

Leren interveniëren in verwaarloosde organisaties

Lessen uit de geleefde werkelijkheid
(Boom | Management Impact, 2017)

Dit boek is een werkboek dat verrijkt is met wetenschappelijk onderzoek naar destructief leiderschap, destructief medewerkerschap en destructieve organisatieontwikkeling. Doelgroep zijn managers van bestuur tot teamleiders die regie nemen op ontwikkeling van organisatie en mensen en weten dat zij eerst de basis op orde moeten brengen.

Het bevat een methode van organisatieontwikkeling die afgeleid is uit 150 cases uit mijn adviespraktijk.

Ook komt het doen van wetenschappelijk onderzoek naar het interveniëren aan de orde.

Bestel via managementboek.nl of boomhogeronderwijs.nl

Verwaarloosde organisaties

Een nieuw concept voor organisatieprofessionals
(Boom | Management Impact, 2011)

Dit is de handelseditie van het proefschrift ‘Leren interveniëren in verwaarloosde organisaties’. Toen de leescommissie het proefschrift in mei 2011 goedkeurde en datum voor verdediging op 14 november van dat jaar was bepaald gaf Léon de Caluwé mij de tip om in de zomer de handelseditie te schrijven.

Het boek bevat een uitvoerige beschrijving van het destijds ‘out of control’ geraakte Amsterdamse GVB die de aanleiding vormde van mijn promotieonderzoek. Literatuuronderzoek in de orthopedagogiek levert de begrippen om betekenis te geven aan de weerbarstige organisatievraagstukken waarvoor de organisatiekunde geen afdoende verklaring bood. Er bleek een frappante parallel tussen ouderschap en leiderschap te kunnen worden getrokken.

Het boek bevat instrumenten voor diagnose van kenmerken van een verwaarloosde organisatie en een handelingsrepertoire om te interveniëren. Dit wordt toegepast in een drietal casestudies: een instelling voor jeugdzorg, een GGZ-instelling en een woningcorporatie.

Bestellen bij managementboek.nl en boomhogeronderwijs.nl

Hoofdstuk 10 Interveniëren in verwaarloosde organisaties

Kampen, J. (2021). In: van Grinsven, M., Vink, M.J. en de Witte, M., Essenties van verandermanagement: een kleine canon van veranderkundige benaderingen. Amsterdam, Boom: p.281-312.

'Essenties van Verandermanagement' is het enige overzichtswerk in de veranderkunde dat door de auteurs van verschillende benaderingen zelf is geschreven.

Een hedendaagse schets van het veranderkundig landschap dat recht doet aan de recente ontwikkelingen, fundamentele kernvragen en hoofdbrekende spanningen en paradoxen in de veranderpraktijk.

Ik vat in dit hoofdstuk de essenties uit theorie en praktijk van verwaarloosde organisaties samen. Daarmee is het geschikt als kennismaking en introductie naar de boeken.

Download hoofdstuk

 

Vergiftigende emoties en verwaarlozing

Kampen, J. (2006, 2019). In: Vermaak, H. en De Caluwé, L. Leren veranderen: kennis voor veranderaars in opleiding en praktijk. Amsterdam, Management Impact: p.55-57.

In de tweede herziene editie van dit basisboek voor veranderaars uit 1999 wordt aandacht besteed aan de schaduwkanten van organisaties vooral als deze verwaarloosd blijken. In deze paragraaf staan de ‘toxic emotions’ centraal die loskomen in verwaarloosde organisaties wanneer er verandering wordt verlangd.

Download paragraaf

 

De schaduw telt

Kampen, J. (2015). In: De Caluwé, L.C.A. e.a., Spannend veranderen: over spanningen bij veranderen en adviseren. Deventer, Vakmedianet.

Dit boek is samengesteld ter gelegenheid van het afscheid van Léon de Caluwé van de VU. Aan een twintigtal vakgenoten die geïnspireerd zijn door het werk van Léon is gevraagd een bijdrage te leveren. Ik schreef een paragraaf over de donkere kanten van veranderen.

Download hoofdstuk